Doğru Çamur Seçimi

Doğru çamur nasıl seçilmeli, hangi çamuru tercih etmeli...

İster seramiğe yeni başlamış olun, ister profesyonel bir seramik sanatçısı olun, çok çeşitli çamur alternatifleri arasından doğru çamuru seçmek zor bir karardır. Hangi çamurun sizin çalışmalarınız için uygun olduğuna karar vermek için birkaç soruya cevap vermeniz gerekir.

FIRININIZIN TASARIM SICAKLIĞI NEDİR?
Fırınınızın tasarım sıcaklığı, hangi tip çamurla çalışacağınıza karar verirken ilk dikkate almanız gereken konudur. Temel olarak üç sıcaklık grubu kabul edilir:
Düşük derece: 950-1100 C
Orta derece: 1180-1220 C
Yüksek derece: 1250-1300 C

Düşük derece fırınları, kırmızı ya da beyaz seramik çamurları ile çalışmanıza izin verirken, yüksek sıcaklık fırınları stoneware ve porselen çamurları ile çalışmanızı da mümkün kılar. Bitmiş üründe sorun yaşamamanız için, çalışacağınız çamurlar ve sırlar aynı sıcaklık aralığında olgunlaşmalıdırlar. 

NE TİP SERAMİK YAPIYORSUNUZ? 
Yapmayı planladığınız seramik tipi, çamur seçiminiz üzerinde çok etkilidir. Örneğin, bazı çamurlar tornayla çalışırken harika sonuçlar verirken, dış mekan için serbest şekillendirme ile yapacağınız bir ürün için çok yanlış bir seçim olabilir. 
Çamurlar çok farklı renkler ve farklı dokularda (kaba dokulu ya da pürüzsüz) olduklarından ürününüzün görünüşünü ve sırla olan ilişkisini etkiler. Seramik çamurları su geçirimliliği yüksek çamurlar olduğundan sofra eşyasından çok heykeller, dekoratif objeler, saksılar vb. için uygundur. Yeni başlayanlar için en uygun malzemedir.
Stoneware çamurları adından da anlaşıldığı gibi [stone (eng.): taş] sert ve sıkı bir yüzeye sahiptir ve pişirim sonrası su geçirimsiz hale gelir. Stoneware ve porselen en dayanıklı çamurlardır ve bu nedenle sofra eşyası yapımında kullanımları çok yaygındır.
Porselenin özellikle tornada çalışması zor bir malzeme olduğu düşünülse de, yeni türetilen porselen çamurları torna için uygun ve şekillendirilebilir hale getirmiştir. Yine de başlangıç seviyesindeki biri için zor bir seçim olabilir.
Ürünlerinizin büyüklüğü de bir diğer dikkate alınması gereken konudur. Büyük ürünler şamotlu çamurlar gerektirirken, küçük ürünlerde plastik çamurlar daha iyi sonuç verir.
Seçiminizi yapmadan önce çamurun dokusuna da dikkat etmelisiniz. Yapacağınız ürünün görünüşü ve dokunduğunuzdaki hissi içindeki şamot oranıyla yakından ilişkilidir. Şamotsuz bir çamur çok pürüzsüz bir sonuç verirken, şamot çamurun daha güçlü ve dayanıklı olmasını sağlar. Şamot tane iriliği ve miktarı arttıkça ürününüzün daha kaba dokulu olmasına neden olur.
Çamurların bu farklı özellikleri nedeniyle, yapmayı planladığınız ürünler için atölyenizde birkaç farklı tipte çamur bulundurmanız yararlı olabilir.

NE ÇEŞİT EKİPMANLARLA ÇALIŞIYORSUNUZ?
Tamamen serbest şekillendirmeyle de çalışabileceğiniz gibi, çeşitli ekipmanlardan da destek alabilirsiniz. Değirmenler, karıştırıcılar ve vakum presler çamuru hazırlamanız; çömlekçi tornası, plaka açma makinesi ve el presi şekillendirmeniz, çeşitli hacim ve tasarım sıcaklığındaki fırınlar pişirim için size yardımcı olacak makinelerdir. Seçeceğiniz çamur ile bu makine ve ekipmanlar arasında doğrudan bir ilişki vardır.

HAZIR VAKUMLU ÇAMUR KULLANMAK MI; KENDİ ÇAMURUNUZU HAZIRLAMAK MI İSTERSİNİZ?
Eğer çamur hazırlama için gerekli makine ve ekipmanınız yoksa, hazır vakumlu çamur kullanmak en uygun seçimdir.
Eğer çok miktarda üretim yapıyorsanız kendi çamurunuzu hazırlamanın bazı avantajları olabilir. Öncelikle ekonomiktir: nemli çamur kuru çamurdan çok daha ağır geleceğinden kargo/nakliye bedeli çok daha fazladır. Bir diğer avantajı da, hazırlama sırasında yapacağınız bazı değişikliklerle kendinize özel çamur üretebilirsiniz.

ÇAMURLARLA DENEME YAPMAK İSTER MİSİNİZ?
Çalışacağınız çamuru seçmenin en iyi yolu, karar vermeden önce çok farklı çamurlarla deneme yapmaktır. Size uygun olabileceğini düşündüğünüz birkaç farklı çamuru alıp deneyin. Her bir çamurla özelliklerini en iyi gözlemleyeceğinizi düşündüğünüz çalışmalar yapın, düşüncelerinizi ve gözlemlerinizi not alın. Bu şekilde sizin için en doğru çamuru bulabilirsiniz.