El Yapımı Seramik Fiyatları Belirleme Stratejileri

El yapımı seramik ürünlerini yeni satmaya başlayanlar için doğru fiyatlandırma stratejileri.

Ürünlerini yeni satmaya başlayan seramikçiler için fiyatlandırma en karışık konulardan biridir. Herkes için geçerli olacak tek bir formül yoktur. Doğru fiyata ancak zaman içinde ulaşılabilir ancak bu konuda birkaç yaklaşım bulunmaktadır. 

STRATEJİK FİYATLANDIRMA
Yeni bir tasarımı satışa koyduğunuzda, düşük bir “prototip” fiyatı öngörür; eğer satışlar zayıfsa, bu üründen vazgeçebilirsiniz. İyi satılıyorsa, doğru fiyatı hissetmeye çalışır, gerekiyorsa yavaş yavaş yükseltirsiniz. Eğer doğru fiyatı bulduysanız, ondan sonra yapacağınız çok az bir artış bile satışı olumsuz etkileyecektir. Hemen doğru fiyata geri dönüp onu satış fiyatı haline getirmelisiniz. Dikkate almanız gereken, bu yöntemle fiyat belirlemenin biraz uzun sürebileceğidir.

FİYAT ANALİZİ
Doğru fiyata, satacağınız ürünü oluşturmak için gerekli olan tüm verileri bir araya  getireceğiniz detaylı bir fiyat analizi ile de ulaşabilirsiniz. 

Giderler
En temel veri giderlerinizdir. En basit şekliyle, size mal olduğundan daha ucuza satarsanız, başka bir geliriniz de yoksa, uzun süre bu işe devam etmeniz mümkün olamaz. Çamurlar, sırlar, pişirim giderleri vb. için ne kadar ödüyorsunuz? Kira ödemeniz gerekiyor mu? Eğer seramik sizin birincil işinizse, bu giderlerin kaydını tutmak daha az vergi ödemenize yardımcı olur. Ama daha önemlisi de, fiyatlandırmaya nereden başlayacağınızı bilirsiniz.
Giderleri hesaplamak için birkaç farklı yöntem vardır. Aylık masraf raporu hazırlayabilirsiniz ve bu elektrik, su, kira vb. ödemeleriniz açısından kolay bir yöntem olabilir.
Diğer bir yöntem ise her bir seramik obje için gider hesaplamaktır. Eğer birbirine benzer ürünler üretiyorsanız bu daha uygun olabilir. Toplam için bir masraf listesi oluşturup obje sayısına bölersiniz.
Fırın, makine ve ekipman maliyetini hesaplamak oldukça zor olabilir. Genellikle bu masrafı baştan yaparsınız ve uzun zaman fazla bir masraf yapmadan kullanırsınız. Bazı seramikçiler bakım giderleri, yeni ekipman satın alma ihtimaline karşı aylık ya da senelik olarak bir miktar masrafı ön görürler.
Doğrudan ürünün yapımına dahil olmayan diğer giderleri de düşünmelisiniz: pazarlama, seyahat, belgeleme vb. İşlerinizi nerede satıyorsunuz? Eğer bir galeride satıyorsanız, satış bedelinin %50’sını vermeniz gerekebilir. Reklam yapıyor musunuz?
Her ne şekilde yapıyorsanız, işinizi tasarlamak, satmak ve tanıtmak için harcadıklarınızı iyi takip etmelisiniz. Seramikle ilgili harcamalarınız için ayrı bir hesap ya da kredi kartı kullanmak iyi bir fikir olabilir. Aynı zamanda bu harcamaları bir liste haline getirirseniz, ileride kullanmak için çok iyi veri oluştururlar.

Finansal hedefler
İkinci adım, finansal hedeflerinizi belirlemektir. İşlerinizi satarak ne kadar para kazanmak istiyorsunuz? Ailenizi seramikle mi geçindiriyorsunuz, yoksa sabit bir işiniz var ve seramikle hobi olarak mı ilgileniyorsunuz?
Yıllık bir gelir hedefi belirleyebilirsiniz. Bu size her ay ya da hafta ortalama ne kadar kazanmanız gerektiğini gösterir. Eğer her ay ya da hafta kaç tane ürün yaptığınızı biliyorsanız, bu hedefe ulaşmak için kaç tane satmanız gerektiği hakkında fikriniz olur.
Zamanınız: günlük ya da saatlik ücret
Finansal hedefinize farklı bir yaklaşımda, çalışmanıza saatlik ya da günlük ücret belirlemektir. Zamanınız ne kadar değerli?

Günlük ücret
Günlük ücret belirlemek biraz karmaşık olabilir. Bir günde kaç tane ürün yapabildiğinizi bilmeniz gerekir. Kurutma, pişirme, yükleme, boşaltma, ürünü yapma zamanlarını da düşünürsek, bir seramik ürünün bir günde tamamlanması mümkün değildir. Dolayısıyla tüm bu süreçleri tamamladıktan sonra, kaç günde kaç tane ürettiğimize bakmanız gerekir. Eğer farklı tip ve büyüklükte ürünler yapıyorsanız, bu daha da içinden çıkılmaz bir hal alabilir.

Saat ücreti
Kendiniz için bir saat ücreti belirleyebilirsiniz ve sonra bunu ürünlerinizin satış fiyatını belirlemekte kullanabilirsiniz. Bu ücrete tamamen kendi saatinizin değerini kendiniz belirleyerek ya da finansal hedefinizi belirleyip oradan geri gelerek yapabilirsiniz. Örneğin, tam zamanlı bir seramikçi olmak ve yılda 50.000 TL kazanmak istediğinizi kabul edelim (hesabı kolaylaştırmak için). 2 hafta çalışmadığınızı, tatil için ayırdığınızı düşünürsek, haftada 1000 TL kazanmanız gerekir. Haftada 5 gün çalışmak istediğinizi, ve her gün 10 saat ya da haftada 50 saat çalıştığınızı düşünürsek üretim için harcadığınız her saat 20TL kazanmanız gerekir. Eğer bir kupayı tamamlamanız 2 saat sürüyorsa en az 40 TL +malzeme, diğer masraflar ve tabii vergiler olarak satış bedeli belirlemelisiniz.
Eğer saat ücreti kullanacaksınız, ürünü yaptığınız süreyi hesaplarken, onu satmaya hazır hale getirirken harcadığınız tüm zamanı, onu fotoğraflamak, pazarlamak, vb. dahil olmak üzere hesaplamalısınız.

FİYAT KARŞILAŞTIRMASI
Bir diğer yöntem de benzer ürünlerin fiyatlarını karşılaştırmaktır. Ancak bu sizi yanıltabilir. Her seramikçi kariyerinde farklı bir noktadadır ve bir başkasının hayatını ve işini doğru bir karşılaştırma yapacak kadar bilmek çok zordur. Genellikle yeni başlayanların tercih ettiği bu yöntem düşünüldüğü kadar başarılı olmaz.
Bunların yanısıra fiyatlandırmada dikkat edilmesi gereken birkaç nokta daha vardır.

Arz ve talep
Serbest piyasanın temellerinden biridir. Talepten fazla arz olduğunda fiyatlar düşerken, talepten az arz olması fiyatların yükselmesine sebep olur.
Eğer yaptığınız bazı ürünler anında satılıyorsa ve siz bu hıza zorlukla yetişiyorsanız, fiyatları biraz artırabilirsiniz. Diğer taraftan, eğer bazı ürünler hiç satmıyorsa fiyatları düşürmenin zamanı gelmiştir. Ama bunu yapmadan önce, doğru pazarı bulduğunuzdan da emin olmalısınız.

Yaratıcılık / Benzersizlik
Pek çok iş dalında, daha deneyimli ve uzman kişiler daha çok kazanır. Uzun zamandır seramik yapıyorsanız, muhtemelen hata ve tekrardan çok şey öğrenmiş; workshoplar, kurslar ve diğer eğitimlerle bilginizi arttırmışsınızdır.  Genellikle bir şey üzerinde daha çok çalıştıkça, onu daha iyi yapar hale geliriz. Deneyiminiz ve uzmanlığınız arttıkça, tarzınız da oluşur. Daha çok öğrendikçe ve yeni tekniklerde ustalaştıkça, yeni olasılıkları keşfetme imkanınız olur. Bu yeni olasılıkları kendi benzersiz deneyiminiz ve dünya görüşünüzle birleştirdiğinizde, ürünleriniz sizin tarzınızda olacaktır. Eğer müşterilerin başka bir yerde bulamayacağı benzersiz, özgün bir ürün yaptıysanız, daha pahalıya satabilirsiniz.

Pazarınız ve müşterileriniz
Satış fiyatı için pazarınızı tanımanız çok önemlidir. Toptan mı, tek tek mi satıyorsunuz? Ürünlerinizi kendiniz satıyorsanız, internette takipçileriniz ve hayranlarınız olsa bile bulunduğunuz coğrafik konumla sınırlı sayılırsınız. Büyük şehirde yaşayanlar için yaşam daha pahalı olsa da, yüksek fiyatlı çok kaliteli ürün arayan müşteriye ulaşmaları ve daha yüksek fiyatla satmaları daha mümkündür. Kırsal bir yerde yaşıyorsanız, insanların çoğu daha kullanışlı ve uygun fiyatlı bir alışveriş tercih edebilirler.
Müşterilerinizin kim olduğunu bilmek, hedef kitlenizi iyi tanımak kararlarınızı kolaylaştırabilir. Hangi yaş grubundalar? Ne çeşit işlerde çalışıyorlar? Neye para harcıyorlar? Neden satın alıyorlar? Sizinle ne şekilde, nasıl ilişkilerle iletişime geçiyorlar? Bu soruları cevaplayabilmek, sizin ürettiklerinize ne kadar ödeyebilecekleri konusunda daha iyi fikir sahibi olmanızı sağlar.
Müşterilerden alacağınız geri bildirim de çok değerlidir. Tercihleri, eğilimleri, beğendikleri, çok etkilenmedikleri nelerdir?

Felsefeniz
Herkesin kendine özgü bir hayat görüşü vardır. Eğer yeterince seramik ürün yapıp onları fiyatlandırdıysanız, muhtemelen seramikçi olmak hakkında kendinize has fikirleriniz oluşmuştur. Daha çok satış yaptıkça ve diğer seramikçilerle bir araya geldikçe güncel tartışmalarda taraf olmaya başlamışsınızdır. Seramiğin sürekli tekrarla ustalaşılan bir zanaat olduğunu mu, yoksa her bir seramik çanağın özgün bir sanat eseri olduğunu mu düşünüyorsunuz? Herkes uygun fiyatla el yapımı bir kupaya sahip olmalı mı, el yapımı ürünler yüksek fiyatlarla mı satılmalı? Müşterilerin özel siparişlerini yapıyor musunuz, yoksa siz istediğinizi yaratıp onu alacak doğru müşteriyi mi bekliyorsunuz?  Satış yaptığınız yer, ortam, mekan ne olursa olsun ürününüze aynı fiyatı mı istiyorsunuz?  Satışı artırmak için indirim yapıyor musunuz, yoksa bunun ürettiklerinizin değerini düşürdüğüne mi inanıyorsunuz?
Verilecek çok fazla karar olsa bile birinin seçtiği yol diğerine doğru gelmeyebilir. Önemli olan kendi kararlarınızı verip arkasında durmanız ve sattığınız fiyat konusunda kendinize güvenmenizdir.

Kaynakça:
https://expertclay.com/pricing-pots/
https://ceramicartsnetwork.org/pottery-making-illustrated/ceramic-art-and-artists/ceramic-artists/studio-pricing-work/