Nemli Kutu Nedir, Nasıl Yapılır?
Seramik yaparken pek çok aşamanın doğru zamanda, seramik çamurunun doğru nem durumunda yapılması gerekir.
Üzerinde çalıştığınız ürün çok kuruysa dip almak imkansız hale gelebilir ya da çok ıslaksa seramik çamuru el aletlerinize yapışabilir. Bir kulbu takmak için doğru zamanlama, pratik ve sabırla öğrenilir. Bazen yarım kalan işinizi bir süre kurumadan saklamanız gerekebilir. Özellikle porselen çamuru ile çalışanların, çok parçalı ürünler yaparken nemi eşitlemeleri ve bitmiş ürünü uzun sürede kurutmaları çok önemlidir. Ancak pek çok konuyla aynı anda uğraşması gereken seramikçi için her zaman, her ürün için doğru anı beklemek mümkün olmaz. Bunun için seramik atölyenizde bir nemli kutu olması çok faydalı olacaktır.
NEMLİ KUTU NEDİR?
Seramik çamurunun işlenebilir olması için belli bir nem oranında kalmasını sağlayan, içinde nemi tutan bir saklama kabı ya da bir dolaptır. Nemli kutu içindeki nemi koruduğu sürece, seramikçinin bir ürün üzerinde günlerce hatta aylarca çalışmasını sağlar. Özellikle heykel yapanlar, serbest şekillendirme ile çalışanlar, kulp takma, oyma işlemi için idealdir.
ÇALIŞMALARINIZI NEMLİ TUTMA YÖNTEMLERİ:
İşlerinizi nemli tutmak için birkaç yöntem vardır. Bunun içinde en yaygın olan, bir plastik torba kullanmak ve işinizin üzerine yerleştirmektir. Bu basit ancak kısa vadeli bir çözümdür. Nemlendirmediğiniz takdirde, 24 saat içinde kuruyabilir. Plastik torba ile kapatmadan önce işinizin yüzeyine kağıt havlu örtmek ve ara ara su püskürterek nemlendirmek daha uzun süre nemli kalmasını sağlayabilir. Ancak yine de plastik torbayı yerleştirirken çalışmanıza zarar vermeniz mümkündür.
Diğer bir yöntem, plastik kutuları çalışmanızın üzerine ters çevirmenizdir. Çalışmalarınızın etrafında alan kalmasını, böylece yanlışlıkla çarpıldığında dahi zarar görmemesini sağlar. Eğer yeterince büyük bir kutu seçerseniz, içine yerleştireceğiniz bir kase su ya da nemli bir sünger, uzun süre nemli kalmasına yardımcı olur. Yerden tasarruf etmek için, çalışmanızın altına ahşap plaka yerleştirerek kutuları üst üste istifleyebilirsiniz.
Ancak seramikçiler tarafından kullanılan en uzun vadeli, en ideal nemli tutma yöntemlerinden biri, plastik bir saklama kabı içine alçı dökerek nemli kutu yapmaktır. Nemli kutu, çalışmanızı uzun süre nemli tutmak için kullanılabileceği gibi, yavaşça kurutmak için de kullanılabilir. Kurutma için kullanılacak kutuların kapağında birkaç delik açılması gerekir.
NEMLİ KUTU NASIL YAPILIR?
- Ürünlerinizi saklamak için yeterince büyük bir plastik kutu alın. Kutuyu seçerken ürünlerinizin rahatça sığacağı, içine koyup alırken yeterli alan sağlayacak boyutta olmasına dikkat edin.
- Kutunun içine, alçı dökeceğiniz kısmı, ince bir tabaka vazelinle kaplayın. Nemli kutu hazırlarken en önemli nokta, alçıya doğru kalınlığı vermektir. Çok kalınsa ağır olur, inceyse kırılabilir. Yaklaşık 5 cm doğru bir ölçüdür. Alçıyı hazırlamak için, önce gereken su miktarını ölçün. Kutunun içine alçıyla kaplayacağınız yükseklikte su koyup, onu alçıyı hazırlayacağınız plastik kovaya aktararak ölçebilirsiniz. Suyun sıcak ya da soğuk olmamasına dikkat edin. Sıcak su, alçının daha hızlı aktive olmasına sebep olur. Oda sıcaklığındaki su çalışmanız için size zaman verir. Alçıyı karıştırırken mutlaka maske ve eldiven takın. Alçı tozunu solumamaya ve cildinize temas ettirmemeye özen gösterin.
- Bir kaşık, kap ya da elinizle aldığınız alçı tozunu suyun içine serpiştirin. Alçı tozunu büyük parçalar halinde suya atmamak, serpiştirmek çok önemlidir. Büyük parçalar halinde attığınız alçı tozları topaklar oluşturabilir. Serpiştirmek, alçı tozunun suyun içinde çözünmesine izin verir.
- Suyun üzerinde bir alçı adası oluşana dek serpiştirmeye devam edin.
- Alçı adası oluşunca suyu yavaşça karıştırmaya başlayın. Bir kaşık ya da çubukla da karıştırabilirsiniz ancak elinizle topaklanmayı hissetmek ve müdahale etmek daha kolaydır. İnce lateks eldiven topakları hissetmenizi sağlar. Alçı tamamen eriyene ve krema kıvamı alana dek karıştırın. Alçı tamamen karıştıktan sonra maskenizi çıkarabilirsiniz.
- Alçıyı doğrudan kovayla ya da daha küçük bir kapla dökebilirsiniz. Plastik kutunun köşesine doğru dökerek başlayın, bu alçının daha kolay yayılmasını sağlar.
- Tüm alçıyı kutuya döktükten sonra, kutunun yanlarından hafifçe vurun, kutuyu sarsın. Bu içindeki hava kabarcıklarının yüzeye çıkmasını sağlar. Ayrıca elinizi içine sokarak yavaşça gezdirebilir, kabarcıkları tamamen yüzeye çıkarabilirsiniz.
- Dilerseniz, alçının yüzeyine alkol püskürtebilirsiniz, bu yüzeydeki alçı kabarcıklarını patlatır ve yüzeyi ovalamanız gerekmez.
- Alçının donması için bekleyin. 1 saat yeterli olabilir ama yumuşak olmaması için, bir gece kapağı açık olarak beklemek emin olmanızı sağlar.
- Alçı donduktan sonra plastik kutuyu ters çevirin, vazelin sürdüğünüz için alçı plaka kolayca çıkacaktır.
- Kenarlarını törpüleyin, yüzeyini ovalayın. Tüm parça ve topaklardan kurtulun.
- Rütuşu tamamladıktan sonra, plastik kutuyu da temizleyip alçı plakayı yerine geri koyun. Nemli kutunuz hazır!
Kutuyu kullanmak için alçının üzerine yeterli su dökün. Alçı yüzeyinde su kalırsa, bir süngerle fazla suyu alın.Artık nemli tutmak istediğiniz parçalarınızı kutunuzda saklayabilirsiniz. Kutunun kapağını sıkıca kapatıp hava almamasını sağlarsanız kutuda süresiz olarak tutabilirsiniz.
Nemli kutuyu kullanmadığınız zaman, suyun buharlaşması için kapağını açık tutun. Kapak kapalıyken kurursa küflenebilir. Böyle bir durumla karşılaştığınızda, su ve çamaşır suyunu karıştırıp püskürterek küfü yok edebilirsiniz.
Eğer alçının işlerinize bulaşmasından endişe ediyorsanız, işlerinizin altına bir parça plastik ya da ince bir sünger yerleştirerek alçıdan uzak tutabilirsiniz.
Tüm bu işlemleri yaparken yanınızda bir kova su bulundurmaya çalışın. Alçı bulaşan her şeyi, ellerinizi burada yıkayın. Alçı su tesisatınızı tıkayabilir.
Nemli kutular, aynı anda birden fazla parça üzerinde çalışmak ya da üzerinde çalıştığı işe daha fazla zaman ayırmak isteyen seramikçiler için çok kullanışlıdır.
KAYNAKÇA:
https://thepotterywheel.com/how-to-make-a-damp-box-for-clay/https://ceramic.school/need-know-damp-boxes/