Porselen: Gerçekten Zor mu?
Porselen çamuru, parlak beyaz rengi, yarı saydamlığı/ışık geçirgenliği ve sırların üzerinde harika görünmesi nedeniyle birçok seramikçiyi kendisine çeken bir çamur çeşididir.
Ancak, şekillendirme işlemi sırasında, özellikle çömlekçi tornasında çökmeye ve pişirim sırasında çarpılmaya duyarlı oluşu nedeniyle, birçok seramikçi bunun yerine düşük derece seramik ya da stoneware gibi bağışlayıcı çamurlar ile başlar. Çalışması zor bir çamur olarak ün yaptığından, tecrübeli ve profesyonel seramikçiler dışında herkes tarafından “sınırların dışında” kabul edilir.
DENEYİN
Porselen çamurunun pek çok zorlayıcı yönü olsa da, deneme-yanılma yoluyla ilerleme kaydedilebilir ve bu aslında cazibesinin önemli bir parçasıdır. Porselenle çalışmaya başlamanın en kolay yolu aslında, bu büyüleyici malzeme tarafından korkutulan her seramikçinin hemen bir yerden başlaması ve mutlaka bir kere denemesidir.
Porselenin size vereceği bir çamur hassasiyeti olacaktır. Son derece pürüzsüzdür ve bu nedenle, çömlekçi tornasında çalışırken, parmak uçlarınızın çamurdaki su miktarı, çamurun inceliği ve gereken incecik hareketleri uygulama gibi konuları ayarlama konusunda daha iyi hale gelmesi gerekecektir. Tüm bunlar, tıpkı her şeyde olduğu gibi, tecrübeyle gelir.
HATA YAPIN
Porselen çamuruyla çalışmayı denemek istiyorsanız, öncelikle ne yapmak istediğinizi düşünmeli ve süreci oradan yürütmelisiniz. Herkes yapacağı ürünün nasıl üretileceğini bulmak zorundadır ve aynı malzeme ile yıllarca çalışsanız bile, aynı ürünü daha önce yapmadıysanız her zaman deneme-yanılma olacaktır. Porselen çamuru deneyiminizi becerilerinizin tamamen hazır olduğunu hissedene kadar ertelemeyin. Sadece öğrenmeye hazır olun ve hata yapın, sonuçta bu başka tür bir seramik çamuru, çok fazla çekinmeye gerek yok!
Eğer düşük derece seramik ya da stoneware çamuruyla çalışıyorsanız, alışık olduğunuz formları porselen çamuruyla yapmakla başlayabilirsiniz. Bu size çalışmanız bittiği zaman, bire bir kıyaslama imkanı verecektir. Çalışırken nasıl hissettirdiğine dikkat etmek ve meraklı olmak, diğer çamur deneyimlerinize kıyasla farklı ve sıra dışı olan nedir diye düşünmek önemlidir. Ama en önemlisi, tıpkı tüm öğrenme süreçlerinde olduğu gibi, denemek ve biraz hatayla kısmi başarıya hazır olmaktır.
DOĞRU ÇAMUR SEÇİMİ YAPIN
2000 yıl önce porselen çamuru, Çin’in orta bölgelerinde, özellikle Jingdezhen şehrinde kullanılan şekliyle içine çok az malzeme eklenmiş kaolindi. Günümüzde porselen çamuru seçmek nispeten daha zor bir görevdir, çünkü her biri farklı içerikleri nedeniyle farklı özelliklere sahiptir ve yapacağınız tasarıma uygun olanı seçmeniz gerekir.
Piyasada birçok porselen çamuru çeşidi bulunuyor ve sizin çamur seçiminiz tamamen hedefinize bağlıdır. Şekillendirme yönteminize, yapmak istediğiniz ürüne, ürünün büyüklüğüne bağlı olarak farklı porselen çamurlarından size en uygun olanı seçebilirsiniz; içinde şamot olan ya da kağıt katkılı (paper clay) porselen çamuru kullanmak isteyebilirsiniz.
ÇAMURUNUZU TANIYIN
Porselen, dokunuşunuza dikkat etmenizi ve ihtiyaçlarına cevap vermenizi emreder. Seramik çamurlarının hepsinin ortak olduğu temel teknik taleplerin ötesinde, kurutma ve pişirim sırasında çarpılma ve çatlamayı önlemek için porselen çamurunun da uygun şekilde işlenmesi gerekir. Hatırlanması gereken en önemli şeylerden biri zamanlamanızı izlemektir ve bu, en iyi deneyim yoluyla öğrenilir. Çok yumuşak bir çamurdan form inşa etmek çökmeye neden olur. Çok kuru bir forma yumuşak çamur eklenmesi çatlamaya neden olur. Çok kuru veya deri sertliğinde olan bir formun değiştirilmesi ve / veya bükülmesi çarpılmaya ve çatlamaya neden olur. Genel kural olarak, sadece benzer kurulukta olan parçaları birleştirin ve tüm birleşim noktalarını ekstra çamur ile güçlendirin ve bir sistre ile çok iyi sıkıştırın. Seramik çamurları, özellikle porselen çamuru kurutulurken, yavaş ve eşit kurutma önemlidir. Parçaların, hava geçirmeyecek şekilde sarılarak yavaş kurutulması ve nemin eşitlenmesi için dinlenme süreleri çok önemlidir. Çamurun bir kısmı parçanın geri kalanına göre çok hızlı bir şekilde kurumadan, her aşamada yeni formuna alışma şansı verir. Ayrıca kurutma aşamasında parçanın çok fazla hareket ettirilmemesi gerekir. Tüm çamurlardan biraz daha güçlü bir hafızası olduğundan, porselen çamurunun pişirim öncesi yaptırdığınız her türlü hareketi hatırlaması mümkündür.
Porselenle çalışmak söz konusu olduğunda pek çok korku hikayesi duymuşsunuzdur. En tecrübeli seramikçiler bile çok sayıda problem yaşamıştır ama dürüst olmak gerekirse öğrenmenin tek yolu budur. Özellikle yeni ve daha önce denemediğiniz bir şey yaparken, ihtiyacınız olandan fazlasını yapabilirsiniz. Popüler inanışın aksine, porseleni kağıt inceliğinde yapmak bir kural değil, bir tercihtir. Özellikle porselen çamuruyla çalışırken, kulp gibi herhangi iki parçayı sıvı çamurla birleştirdiğiniz durumlarda, çalışmalarınızı çok ağır kurutmak çok yardımcı olabilir. Küçük bir plastik kovada, çalıştıkça üzerine eklediğiniz sıvı porselen çamuru bulundurmak çok önemlidir. Bu şekilde sıvı çamur ekşir ve çamur parçaları birbirine birleştirmek için daha iyi hale gelir. Sıvı çamur çok taze ise, belirgin şekilde daha az etkilidir.
ÖNYARGILARINIZDAN KURTULUN
Porselen çamuruyla çalışmaya başlamak için en doğru nokta, onunla ilgili tüm önyargılardan kurtulmaktır. Yeni bir malzemeyle çalışmayı öğrenmek biraz oyun içermelidir ve eğer bundan korkuyorsanız ya da “çok ince olmalı” ya da “bu şekilde veya şu şekilde çalışılmalı” gibi “zorunluluklarla” boğulduysanız, hiçbir yere ulaşamazsınız ve yapacağınız işlerde hiçbir dinamizm olmayacaktır. Yanlış yapmaya hazır olun, bundan öğrendiklerinizi kullanın ve daha fazla yanlış yapın.
“Yeni başlayanlar için: porselen çamuruyla çalışmayı kolaylaştıracak 8 ipucu” başlıklı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
KAYNAKÇA:
https://www.claycraft.co.uk/feature/working-with-porcelain/
https://ceramicartsnetwork.org/daily/ceramic-supplies/pottery-clay/persnickety-porcelain-clay-minimize-loss-rate/