Temel Seramik Şekillendirme Yöntemleri 2: Sucuk Yöntemi

Sucuk ya da fitil yöntemi, serbest şekillendirme teknikleri arasında belki de en “çok yönlü” olanıdır, çünkü herhangi bir tasarım veya ölçekte form oluşturmanıza izin verir.

NEDEN SUCUK YÖNTEMİ?
Sucuk yöntemi, çamurdan yapılmış sucukları veya diğer şekilleri katmanlamak ve ardından bir form oluşturmak için katmanları birbirine kaynaklamaktan oluşan basit bir işlemdir. Seramiğe yeni başlayanlar dahil, sucuk yöntemini kullanarak büyük ve ilgi çekici işler yapılabilir. Genelde yavaş bir çalışma şekli olarak kabul edilir, detaylara diğer tekniklerden daha çok sabır ve dikkat gerektirir. Farklı görünümler elde edebileceğiniz çok farklı sucuk yöntemleri ile çalışılabilir. Sucuklar dışarıdan görünür bırakılabileceği gibi, pürüzsüz bir görüntü elde edilebilir ya da bir kalıp içinde farklı büyüklük ve şekilde çamurla desen oluşturarak şekillendirilebilir. Basit bir çömlekten, detaylı bir heykele kadar çok farklı form ve büyüklükte çalışma yapılabilir.

HANGİ ÇAMUR SUCUK YÖNTEMİNE UYGUNDUR?
Sucuk tekniği için kullanılan çamur, formu oluştururken çatlamayı önlemek için plastik olmalıdır. Plastik çamurlar, şekillendirdikten sonra verdiğiniz şekli korur. Düşük derece seramik çamuru ya da stoneware çamuru olabilir ama şamotlu çamurlar en uygun olanlarıdır. Kullanacağınız çamur nemli ve yumuşak olmalıdır. Sert çamuru birbirine kaynaştırmak zor olabilir, bu da çatlayabilecek zayıf birleşimlere neden olur. Kullanmadan önce çamurun iyice yoğurulduğundan emin olun. Bu, onu homojenleştirecek, içinde hava kalması ve ürünün fırında patlaması olasılığını ortadan kaldıracaktır. 
Sucuk yöntemi için kullanılan çamur, nihai formla eşleştirilmelidir, yani büyük ürünlerin daha fazla dayanıklılığa ve daha kalın duvarlara ihtiyacı vardır, bu nedenle uygun mukavemete ve düşük ısıl genleşme katsayısına sahip bir çamur seçmelisiniz.
Porselen gibi pürüzsüz çamurların sucuk tekniği ile uygulanması çok daha zordur, bu nedenle bunları yalnızca nispeten hızlı yapılabilen küçük parçalar için kullanın.

SUCUK YÖNTEMİ İLE ÇALIŞMAK İÇİN PRATİK İPUÇLARI
Çamurdan sucukları hazırlamak oldukça basittir ama öğrenme süreci çok sinir bozucu olabilir. Sucukları hazırlarken, yassı hale gelebilir ya da bazı kısımları diğerlerinden daha ince olabilir. Sucukları hazırlarken yuvarlama hareketi sırasında sadece parmaklarınızla değil, tüm elinizle üzerinden geçmelisiniz, parmak uçlarınızdan bileğinize kadar. Bu sırada parmaklarınızı açmayı unutmayın. Çok uzun olmamasına dikkat edin, eşit kalınlığı kontrol etmek zor olacaktır. Büyük ürünler için kalın sucuklar hazırlarken, ortalama bir ürün için yaklaşık serçe parmağınız kalınlığında olması yeterlidir.

Çalıştığınız yüzeyin suyu emen bir yüzey olması durumunda, yüzeyi önceden hafifçe nemlendirmeyi unutmayın. Sucuklar çok çabuk kuruma eğilimindedir ve bu çalışırken çatlamaya sebep olur. Çalıştığınız yüzeye yapışıyorsa fazla nemli, sucuğu yaparken çatlamaya başlıyorsa kurudur.

Şekillendirmeye başlamadan önce bir miktar sucuk hazırlamak, çalışma sırasında yeniden sucuk hazırlamak için sık sık ara vermemenizi sağlar. Ancak, sucuklar çok çabuk kuruduklarından, önceden ve çok sayıda hazırlayacaksanız, hazırladıktan sonra kurumaması için plastik bir torba içinde saklamayı unutmayın.

Sucuk tekniğiyle çalışmaya başlamadan önce, hangi formu oluşturmayı amaçladığınızı bilmelisiniz - bu çok bariz bir nokta gibi görünse de, yeni başlayanlar genellikle neyi hedefledikleri hakkında gerçek bir fikirleri olmadan çalışmaya başlarlar ve sonuç olarak yapılan form kararsız görünür.

Eğer yapacağınız forma karar verdiyseniz, formun profiline göre bir şablon oluşturabilirsiniz. Bu şablon, çalışırken formu kontrol etmenize yardımcı olacaktır. Şablon için kullanılacak en iyi malzeme, ince MDF ya da kalın bir kartondur. Şablon, kullanım sırasında rahat bir şekilde tutmanıza izin verecek kadar büyük olmalıdır. Şekli çizmeden ve kesmeden önce şablonun yan tarafını kavrayarak elinizin boyutu için paylar ayırın. Şablonun düz bir tabanı olması gerekir, böylece şablonu doğru tutmak ve forma yaslamak için formun yapıldığı zemine oturabilir.

Sucuk yöntemiyle yapacağınız ürünün tabanı sucuklar sarılarak yapılabileceği gibi, elle şekillendirilmiş ya da merdaneyle açılmış plakadan oluşturulabilir. Taban yapmayı planladığınız duvar kalınlığı ile aynı kalınlıkta olmalıdır. Tabanı gerekenden biraz daha büyük yapın çünkü ilk sıra sucuğu yerleştirdiğinizde boyutlar biraz değişecektir.

Tabanı düz olacak bir form için, düz bir yüzey üzerinde çalışabilirsiniz. Eğimli tabanı olan bir form için alçı, ahşap veya bisküvi pişirimi yapılmış bir kalıp kullanın. Kalıp yoksa, doğru büyüklükte ve eğimde bir kase kullanabilirsiniz. Çamuru içine yerleştirmeden önce kaseyi birkaç kat gazete veya bezle kaplayın.

Formu bir turnet üzerinde çalışmak, çalışmayı çok daha hızlı ve kolay hale getirebilir. Sucuk yönteminde şekillendirmeye, ürün tabanının yanlarında değil üst yüzeyinde başlanır. Bu şekilde çok daha güçlü bir birleşim elde edilir.

İlk sucuğu tabana yerleştirin, ardından taban plakasının dış kenarını yukarı doğru kaynaklayın. Yumuşak çamur ile doğrudan sıra sıra kaynak yapılabilir. En güçlü bağlantılar, duvarın hem iç hem de dış tarafı kaynaklanarak yapılır. İç yüzeyde baş parmağınız aşağı doğru hareket ederken, dış yüzeydeki parmaklarınızla çamuru yukarı doğru iterek bağlamalısınız. Çamur biraz sertleşmişse, birleştirilecek her yüzey üzerinde çizikler yapın, balçık sürün, ardından sucuğu yerleştirin ve kaynaklayın. Sucuklar kaynak yapıldığında duvar incelir ve dışa doğru genişler. Sucukların bitmiş duvardan önemli ölçüde daha kalın başlaması gerekir.

Sucuk yöntemiyle çalışırken, kalıp kullanmıyorsanız, ara vermeden çok fazla sucuk eklemek çalışmanızın sarkmasına neden olabilir. Bu nedenle ara vermeniz gerektiğinde, üst sıraya nemli kağıt havlu koyun ve ardından tüm parçayı plastikle örtün. Ürünün dibinin hafifçe sertleşmesini istiyorsanız, plastiğin masa veya rafla buluştuğu yerde biraz boşluk bırakın. Nem yüksekse, ürün ile plastik arasına bir kat gazete veya bez koyun. Bu, ürününüzün çökmesine neden olabilecek herhangi bir yoğunlaşmayı emecektir.

Çamurun doğal eğilimi genişleyip dışa doğru hareket etmektir. Duvarı içe doğru hareket ettirmek için en üst sıranın iç yüzeyine bir sucuk uygulayın. Bu yön değişikliğini tamamlamak için, bazen uygulanan sucuğun üstünü içe ve iç tarafını aşağıya doğru kaynaklamak yararlı olabilir. Çalışmanızın son sırasına ulaştığınızda, kaynak işleminin ağız kısmını çok ince bıraktığını görebilirsiniz. Eğer öyleyse, ağız kısmının dış veya iç yüzeyine bir sucuk ekleyin ve kaynaklayın. Bu noktada, ürünün formu tamamlanabilir veya isterseniz çeşitli el aletleri ile formu daha rafine hale getirebilirsiniz.

KAYNAKÇA
https://www.claycraft.co.uk/how-to/coiling-for-beginners/
https://www.thesprucecrafts.com/the-basics-of-building-coil-pots-2745832
https://thepotterywheel.com/how-to-make-coil-pots/